ΠΡΟΤΕΙΝΑΜΕ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΤΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ
Τεράστια επιτυχία σημείωσε η πρωτοβουλία του συλλόγου μας να διοργανώσει την Ημέρα των Συλλόγων ως ετήσια γιορτή στο Δήμο Παπάγου - Χολαργου. 2.500 τουλάχιστον άτομα ανταποκρίθηκαν και πέρασαν από το Αλσος του Χολαργού για να επισκεφθούν τα περίπτερα, και 25 σύλλογοι συμμετείχαν με 120 εθελοντές. Ηταν η μεγαλύτερη σε συμμετοχή κόσμου, εκδήλωση που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ στο δήμο Χολαργού.
Ο ενθουσιασμός ήταν τόσο μεγάλος και ανάλογο και το ενδιαφέρον του κόσμου, που μας δίνουν μια πολύ μεγάλη ελπίδα ότι του χρόνου η Ημέρα των Συλλόγων θα είναι πολύ πιο οργανωμένη, πολύ πιο μαζική και πολύ πιο ευφάνταστη και ελκυστική όπως την είχαμε αρχικά σχεδιάσει. Ο Σύλλογος Εν Δράσει όπως το 2000 κατόρθωσε να καθιερώσει τα Κούλουμα. Ετσι και το 2013 φαίνεται ότι ξεκίνησε έναν νέο θεσμό που θα ενώνει για πάντα τους ενεργούς πολίτες του δήμου μας.
Ακολουθεί άρθρο του Χάρης Κουγιουμτζόπουλου για τον ρόλο και τη σημασία των συλλόγων στον Δήμο.
Ημέρα Συλλόγων
Ενας δήμος έχει δύο κομμάτια λειτουργίας. Τις κρατικές αρμοδιότητες που του έχουν μεταβιβαστεί και τις ιδιαίτερες τοπικές δράσεις του. Εχουμε δηλαδή από τη μία την καθαριότητα, τον φωτισμό την συντήρηση των δρόμων, των πάρκων, το ληξιαρχείο, το νεκροταφείο και πολλές άλλες αρμοδιότητες που ορίζονται στο άρθρο 75 του νόμου 3463/2006 και στο άρθρο 94 του νόμου 3852/2010 και από την άλλη, τις τοπικές πρωτοβουλίες, τον πολεοδομικό σχεδιασμό, την επιλογή των έργων, τις πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες, την κατανομή των δαπανών, την ανάπτυξη των διεθνών και εθνικών δικτύων κλπ. Εχουμε δηλαδή μια σειρά αρμοδιοτήτων - υποχρεώσεων που γι αυτές αποφασίζει η κεντρική κυβέρνηση και υλοποιεί ο δήμος και μια άλλη σειρά, για τις οποίες αποφασίζει η τοπική κοινωνία και επίσης υλοποιεί ο δήμος. Η δεύτερη ομάδα αρμοδιοτήτων καθορίζονται από τις τοπικές κοινωνικές ιδιαιτερότητες και ανάγκες και ουσιαστικά διαφοροποιούν τους δήμους μεταξύ τους. Ο βαθμός επιτυχίας ενός δήμου, στην δεύτερη ομάδα αρμοδιοτήτων εξαρτάται πρώτον από την πιστότητα με την οποία ανιχνεύει ο δήμος τις τοπικές κοινωνικές ανάγκες και δεύτερον από το επίπεδο ενεργοποίησης και συναίνεσης των πολιτών στις ιδιαίτερες αυτές δράσεις. Βασικό εργαλείο για την ύπαρξη των δύο παραπάνω συνθηκών, είναι είτε η αυθόρμητη, είτε η σχεδιασμένη ανάπτυξη συλλογικοτήτων. Είτε δηλαδή ο δήμος συνεργάζεται με ήδη σχηματισμένες ομάδες πολιτών, είτε ο ίδιος δημιουργεί τέτοιες ομάδες για την επεξεργασία και την υλοποίηση δράσεων. Κλασικό παράδειγμα μιας τέτοιας συνεργασίας είναι οι αθλητικοί σύλλογοι. Μια πολύ σημαντική αρμοδιότητα του δήμου με τεράστια κοινωνική απήχηση η οποία υλοποιείται κατά 90% μέσω των αθλητικών συλλόγων. Αλλο ένα τέτοια παράδειγμα είναι η ομάδα εθελοντών γιατρών των δημοτικών ιατρείων. Μια ομάδα που δεν δημιουργήθηκε μόνη της, αλλά την δημιούργησε ο δήμος. Αλλη μια ομάδα είναι η ομάδα των εθελοντών δασοφυλάκων. Αλλη μια τέτοια ομάδα είναι οι σύλλογοι γονέων των σχολείων. Οι σύλλογοι είναι βασικό κύτταρο τοπικής δημοκρατίας και κινητήριος δύναμη της ανάπτυξης των δημοτικών δραστηριοτήτων. Εκτός του ότι σε πολλές περιπτώσεις ο δήμος δεν διαθέτει τις απαραίτητες επιδεξιότητες, την γνώση και την εμπειρία των ανθρώπων που διαθέτουν οι σύλλογοι, ένας δήμος δεν θα μπορούσε να σηκώσει σε καμία περίπτωση και το κόστος υλοποίησης τέτοιων δραστηριοτήτων, χωρίς την συμβολή των συλλόγων. Ενα τέτοιο επίκαιρο παράδειγμα είναι οι ποδηλάτες. Μια συλλογικότητα με εμπειρία, τεχνογνωσία, και πλαίσιο σχεδιασμού μπροστά στους οποίους ο δήμος έχει την θέση ενός μικρού μαθητή. Η ανάπτυξη αυτού το τρόπου εναλλακτικής μετακίνησης, δεν μπορεί παρά να περάσει μέσα από την καθοριστική συμβολή αυτής της συλλογικότητας. Δεν θα μπορούσαμε εδώ να μην αναφέρουμε του πρόσκοπους. Ενας θησαυρός τεχνογνωσίας διαχείρισης κρίσεων, δημιουργικής απασχόλησης, οργάνωσης εθελοντισμού, εναλλακτικών μορφών διασκέδασης, περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης, στην υπηρεσία του δήμου. Με λίγα λόγια ένα μεγάλο και ίσως το σημαντικότερο μέρος των δραστηριοτήτων του, ένας δήμος είναι υποχρεωμένος το αναπτύξει μέσα από τις τοπικές συλλογικότητες. Και όπως είναι φυσικό, το πλήθος και το πλάτος των συλλογικοτήτων μιας περιοχής, καθορίζει σε απόλυτο τρόπο και το πλήθος και την ποιότητα των υπηρεσιών και δράσεων ενός δήμου. Γι αυτό το λόγο άλλωστε τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Ενωση πείστηκε και μέσω του προγράμματος «Αξιοποίηση Ανθρώπινου Δυναμικού» αποφάσισε να ενισχύσει σημαντικά τους συλλόγους και στην Ελλάδα δημιούργησε το πρόγραμμα “Κοινωφελής Εργασία” με σκοπό να αποζημιώσει τους εθελοντές που εμποδίζονται λόγω κόστους να αναπτύξουν δραστηριότητες. Σήμερα δε στην περίοδο της κρίσης αυτός ο συντελεστής αυξάνεται ως συμμετοχή στο τελικό αποτέλεσμα σε τεράστιο βαθμό. Οι σύλλογοι γονέων έχουν αναλάβει ένα τεράστιο κομμάτι στην συντήρηση και την οργάνωση των σχολείων, το ίδιο συμβαίνει στον δασικό πλούτο του Υμηττού, οι αθλητικοί σύλλογοι στα αθλητικά κέντρα, η συμμετοχή συλλόγων στις πρωτοβουλίες καθαρισμού κοινόχρηστων χώρων, στις πολιτιστικές δραστηριότητες το ίδιο, ακόμη και μελέτες και χρηματοδοτήσεις εξασφαλίζουν οι σύλλογοι. Να μην αναφέρουμε βέβαια την συμβολή αρκετών συλλόγων στην Κοινωνική Πρόνοια και Αλληλεγκύη που ανακουφίζουν ένα τεράστιο κομμάτι πληθυσμού που πλήττεται σήμερα βάναυσα από την κρίση και είναι αρμοδιότητα του δήμου. Ενας δήμος λοιπόν δεν έχει παρά να ενισχύει, να υποστηρίζει και να εξυπηρετεί όχι μόνο τους υπάρχοντες τοπικούς συλλόγους , αλλά να διευκολύνει και να παροτρύνει στην δημιουργία νέων σε όσους τομείς δραστηριοτήτων εντοπίζει την αναγκαιότητα. Ενας δήμος πρέπει να συναλλάσσεται καθημερινά με τους συλλόγους, να παίρνει τεχνογνωσία από αυτούς, να τους αναθέτει αρμοδιότητες και ένα μέρος του έργου του. Ουσιαστικότατη ήταν η νομοθετική θεσμοθέτηση της Δημοτικής Επιτροπής Διαβούλευσης, ένα συμβουλευτικό όργανο του Δήμου με την συμμετοχή όλων των κοινωνικών φορέων μιας πόλης. Η ΔΕΔ ασχολείται με κάθε σημαντικό θέμα του δήμου και με τον προϋπολογισμό, το τεχνικό πρόγραμμα και τα επιχειρησιακά προγράμματα του δήμου. Ο νομοθέτης έδωσε την δυνατότητα στους δήμους να αναγνωρίσουν και να προσλάβουν ως συμβούλους και συνεργάτες χωρίς κόστος, τους τοπικούς συλλόγους. Από εκεί και πέρα εξαρτάται από την διορατικότητα κάθε δημοτικής αρχής, αν θα αξιοποιήσει το νόμο ή όχι. Ο δήμος νομοθετικά έχει κάθε δυνατότητα να αξιοποιήσει τους συλλόγους κα να πολλαπλασιάσει τις δραστηριότητες του. Εχει δυνατότητα να τους χρηματοδοτήσει, να συνάψει προγραμματικές συμβάσεις μαζί τους, να τους αναθέσει έργο, να στήσει μαζί τους διεθνή και εθνικά δίκτυα ώστε να χρηματοδοτηρθεί, να τους βοηθήσει να αναπυχθούν κι αυτοί και να τους εξυπηρετήσει στις ανάγκες τους. Βασική προϋπόθεση η ουσιαστική ανάπτυξη της λειτουργίας της ΔΕΔ και η ίδρυση ενός ειδικού γραφείου εθελοντισμού και συλλόγων, όπου θα παρέχει γραμματειακή υποστήριξη, ενημέρωση για τις δυνατότητες και τις χρηματοδοτήσεις, ανίχνευση χορηγιών και υλικοτεχνική υποδομή στους συλλόγους. Μια μικρή επένδυση του δήμου για την ανάπτυξη και την λειτουργία των συλλόγων θα του έφερνε πολλαπλάσιο αποτέλεσμα με ελαχιστοποιημένο το κόστος. Οι σύλλογοι είναι κινητήριος δύναμη ενός δήμου. Δυστυχώς πολλές δημοτικές αρχές δρουν και σκέφτονται ανταγωνιστικά προς τους συλλόγους βλέποντας με καχυποψία την κοινωνική άρα και πολιτική δύναμη που αποκτούν. Η κοντόφθαλμη αυτή λογική οδηγεί σε μια συγκεντρωτική, αναποτελεσματική και υπερβολικά κοστοβόρα διοίκηση. Οι περισσότεροι σύλλογοι που έχουν πραγματική δράση και κοινωνική απήχηση και δεν είναι σφραγίδες, δεν ενδιαφέρονται παρά για την επίτευξη των σκοπών τους. Το ότι μέσα από τους συλλόγους αναδεικνύονται δραστήριοι και ικανοί άνθρωποι που μπορεί να διεκδικήσουν να συμμετάσχουν στην διοίκηση του δήμου δεν είναι καθόλου κακό. Ισα ίσα είναι ένας τρόπος ορθής αξιολόγησης και αύξησης των πιθανοτήτων επιτυχίας στην διοίκηση. Η Ημέρα λοιπόν των Συλλόγων που με την πρώτη φετινή διοργάνωση προσπαθούμε να καθιερώσουμε είναι ίσως η σημαντικότερη εκδήλωση όλης της χρονιάς. Η δυνατότητα των πολιτών να έρθουν και να γνωρίσουν όλες τις συλλογικότητες που ανάλογα με τα ενδιαφέροντα τους, μπορούν να ενταχθούν και να συμβάλλουν, αποτελεί μια τεράστια προοπτική για την ανάπτυξη του δήμου μας. Η επιτυχία του εγχειρήματος μπορεί να αλλάξει στην κυριολεξία τα διοικητικά δεδομένα στο δήμο μας κα να αναδείξει μια τεράστια υποβόσκουσα κινητήρια δύναμη που μπορεί να λύσει τεράστια προβλήματα και να δώσει άλλες δυνατότητες. Φέτος κάνουμε την αρχή. Κάνουμε μια διερευνητική δοκιμή για να βγάλουμε συμπεράσματα και να δώσουμε ένα πρώτο δείγμα γραφής. Του χρόνου ελπίζω να συμμετάσχει και ο δήμος πιο σοβαρά και ουσιαστικά στο εγχείρημα και να οργανωθούμε καλύτερα για το καλύτερο αποτέλεσμα.
Αναδημοσίευση από το τεύχος 522 της εφημερίδας «30 ΜΕΡΕΣ»